Państwo nasz wróg, Albert Nock

Spis treści:

I. Władza Społeczeństwa a Władza Państwa
II. Pochodzenie Państwa I Klasy
III. Państwo w Ameryce Kolonialnej
IV. Monopol na Ziemię a Amerykańska Niepodległość
V. Polityka i Inne Fetysze
VI. Państwo i Resztka

Nock jako obywatel potężnego państwa, które nigdy nie było zagrożone z zewnątrz, rozpatruje państwo jako instytucję opozycyjną do wolności obywatelskich. Krytykuje je i jednocześnie bezlitośnie wytyka wszelkie wady systemu politycznego polegającego na demokracji parlamentarnej, przedstawicielskiej, i dobrowolnie przyjętym i ustanowionym aparacie władzy państwowej, stopniowo zamieniającym obywatelom ich wolność na państwową opiekuńczość. Jego tezy są w Stanach Zjednoczonych zwalczane przez demokratów i wszelkiego rodzaju zwolenników państwowego kryptosocjalizmu, ale są też jednocześnie głoszone i rozwijane przez wyznawców poglądów konserwatywnych i zagorzałych indywidualistów, zwolenników swobód obywatelskich oraz odpowiedzialności za siebie i za swoje uczynki.

–z Przedmowy

W literaturze z zakresu teorii państwa często podkreśla się, że państwowa władza pochodzi od społeczeństwa. Nock zgadza się oczywiście z tym stwierdzeniem, ale nie dlatego, że geneza władzy państwa wynika z kontraktu, czy jakiejś formy społecznej zgody. Władza pochodzi od społeczeństwa, ponieważ jest od społeczeństwa wyszarpana i skonfiskowana. Państwo żywi się zasobami społeczności i na niej żeruje, zwiększając swoje prerogatywy podbojem. Obraz przedstawiony przez Nocka jest trochę uproszczony, ale w gruncie rzeczy zawiera ziarno historycznej prawdy obecne w historii niemal każdego państwa.

– Mateusz Machaj

Dzieło Nocka zawiera niezwykle ożywczy intelektualnie i ponadczasowy zbiór refleksji na temat państwa, społeczeństwa oraz dziejów. Państwo – nasz wróg powstawało w czasie, gdy triumfy święciły bolszewizm, hitleryzm, faszyzm, a w Stanach Zjednoczonych wprowadzano Nowy Ład. Autor wbrew wszystkiemu żywił jednak przekonanie, że każde, nawet najbardziej potężne państwo, czeka kiedyś upadek, gdyż jest wrogiem społeczeństwa.

– Jakub Wozinski

[Państwo] wzięło na siebie ogromną masę nowych obowiązków i odpowiedzialności; rozciągnęło swą władzę przenikając każdy, nawet najskrytszy czyn obywatela; zaczęło trwonić swe działania na zdobycie dla siebie najwyższego dostojeństwa i nieskazitelności religii państwowej; jego agenci stali się oddzielną i najwyższą kastą, mającą władzę wiązania i rozwiązywania, i wciskającą palce do każdego garnka. A jednak wciąż pozostaje, tak jak na początku, wspólnym wrogiem wszystkich prawomyślnych, pracowitych i uczciwych ludzi.

– Henry L. Mencken